🛡️ حضور نظامی ناتو در افغانستان (۲۰۰۱–۲۰۲۱)
مقدمه
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، با هدف مبارزه با تروریسم و ایجاد ثبات در افغانستان، مأموریت‌هایی را در این کشور آغاز کرد. نخستین مأموریت با عنوان نیروی بین‌المللی کمک به امنیت (ISAF) در سال ۲۰۰۱ و سپس از سال ۲۰۱۵ مأموریت حمایت قاطع (Resolute Support) جایگزین آن شد. در این دو دهه، ده‌ها کشور عضو و شریک ناتو نیروهای خود را برای آموزش، مشاوره، پشتیبانی و مبارزه با طالبان و گروه‌های تروریستی به افغانستان اعزام کردند.
—
اوج حضور نظامی (۲۰۱۱)
در اوج عملیات‌های نظامی ناتو در افغانستان، در حدود سال ۲۰۱۱، بیش از ۱۳۰٬۰۰۰ نظامی از ۵۰ کشور در چارچوب ISAF در افغانستان حضور داشتند. در جدول زیر، تخمین تعداد نیروهای اعزامی از کشورهای مختلف ذکر شده است:
کشور تعداد تخمینی نیرو (۲۰۱۱) توضیحات
🇺🇸 ایالات متحده حدود ۹۰٬۰۰۰ نفر بیشترین نیرو، تمرکز در جنوب و شرق
🇬🇧 بریتانیا حدود ۹٬۵۰۰ نفر بیشتر در ولایت هلمند
🇩🇪 آلمان حدود ۴٬۹۰۰ نفر عمدتاً در شمال، مرکز فرماندهی مزارشریف
🇫🇷 فرانسه حدود ۳٬۹۰۰ نفر عمدتاً در ولایت کاپیسا و کابل
🇮🇹 ایتالیا حدود ۳٬۸۰۰ نفر در غرب، فرماندهی هرات
🇨🇦 کانادا حدود ۲٬۸۰۰ نفر در ولایت قندهار تا سال ۲۰۱۱
🇵🇱 لهستان حدود ۲٬۶۰۰ نفر در ولایت غزنی
🇹🇷 ترکیه حدود ۱٬۸۰۰ نفر فرماندهی منطقه کابل
🇳🇱 هلند حدود ۱٬۷۰۰ نفر در ولایت ارزگان (تا سال ۲۰۱۰)
🇷🇴 رومانی حدود ۱٬۵۰۰ نفر در مناطق جنوب‌شرقی
🇪🇸 اسپانیا حدود ۱٬۵۰۰ نفر در ولایت بادغیس و هرات
🇦🇺 استرالیا* حدود ۱٬۵۰۰ نفر در ارزگان، همکاری نزدیک با هلند
🇩🇰 دانمارک حدود ۷۵۰ نفر همراه با بریتانیا در هلمند
🇧🇪 بلژیک حدود ۶۰۰ نفر نیروهای هوایی و آموزشی
🇧🇬 بلغارستان حدود ۵۰۰ نفر در مناطق مختلف به عنوان نیروهای پشتیبانی
🇳🇴 نروژ حدود ۵۰۰ نفر در ولایت فاریاب
🇸🇪 سوئد* حدود ۵۰۰ نفر در شمال، همکاری با آلمان
🇨🇿 جمهوری چک حدود ۳۰۰ نفر مأموریت‌های آموزشی
🇭🇷 کرواسی حدود ۳۰۰ نفر نیروهای آموزشی
🇭🇺 مجارستان حدود ۳۰۰ نفر تیم بازسازی ولایتی (PRT) در بامیان
🇸🇰 اسلواکی حدود ۲۰۰ نفر نقش‌های پشتیبانی و آموزشی
🇵🇹 پرتغال حدود ۱۴۰ نفر در کابل و هرات
🇱🇹 لیتوانی حدود ۲۰۰ نفر رهبری PRT در غور
🇪🇪 استونی حدود ۱۵۰ نفر نیروهای جنگی و پشتیبانی
🇱🇻 لتونی حدود ۱۰۰ نفر مستقر در غرب افغانستان
🇬🇷 یونان حدود ۱۳۰ نفر نقش‌های پشتیبانی
🇫🇮 فنلاند* حدود ۱۰۰ نفر فعالیت در شمال افغانستان
🇱🇺 لوکزامبورگ کمتر از ۱۰ نفر نقش‌های محدود پشتیبانی و فنی
> کشورهای دارای علامت * عضو ناتو نیستند اما در چارچوب همکاری بین‌المللی مشارکت داشتند.
—
مأموریت حمایت قاطع (Resolute Support – ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۱)
پس از پایان مأموریت رزمی ISAF در سال ۲۰۱۴، ناتو مأموریت جدیدی به نام حمایت قاطع (Resolute Support) آغاز کرد. هدف آن آموزش، مشاوره و پشتیبانی از نیروهای امنیتی افغان بود. در این دوره، تعداد نیروها کاهش یافت و تمرکز اصلی روی مراکز آموزشی و فرماندهی در کابل، بگرام، مزارشریف، قندهار و هرات قرار گرفت.
—
پایان مأموریت و خروج نیروها (۲۰۲۱)
در سال ۲۰۲۱، ناتو همزمان با ایالات متحده، خروج کامل نیروهای خود را از افغانستان آغاز کرد. با سقوط کابل در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ و بازگشت طالبان به قدرت، مأموریت ناتو به پایان رسید و تمام نیروهای خارجی کشور را ترک کردند.
—
منابع
1. NATO official data – ISAF & Resolute Support mission
2. BBC News archives on Afghanistan war
3. Congressional Research Service Reports on Afghanistan
4. ISAF placemat documents (2010–2012)
5. Jane’s Defence Weekly
